De vierde dimensie ontwerpen
Daniël Constantijn van Duijn voltooide een bachelor politicologie aan de UvA, leerde films regisseren op de Filmacademie en rondde een master Metropolitan Analysis Design Engineering af. Hij combineert inzichten uit de architectuur, dramaturgie en sociologie om de code van de tijd te kraken. Voor zijn boek Pluk de Tijd onderzocht hij vier jaar lang de tijd in al zijn verschijningsvormen. Van literatuurstudie tot interviews met wetenschappers, kunstenaars en maatschappelijk leiders en een analyse van oude en nieuwe beeldtaal rondom tijd.
Het idee om tijd te ontwerpen ontstond 12 februari 2020 omstreeks 17.00 uur in de buurt van Utrecht Centraal. Een afstudeeronderzoek naar het Europese treinennetwerk (en hoe dit efficiënter te maken door spoorbreedte, netspanning en voertuigen te standaardiseren) belandde op een dood spoor omdat de infrastructurele kosten te hoog bleken en de bedrijfsculturen van nationale spoormaatschappijen te conservatief. Toen een bevriende electrotechnicus een vraag beantwoorde viel het kwartje: waarom niet met de trein neemt naar Polen voor vakantie? Het antwoord: de 40-urige werkweek en de wens zoveel mogelijk tijd met dierbaren door te brengen. Wat als t geen constante is maar een ontwerpbare dimensie? Het begin van een zoektocht naar meer soorten tijd, voorbij de klok.
Het doel van het onderzoek was niet langer kortere reistijd en één code voor alle landen maar aandacht voor een diversiteit aan omgevingen en specifieke tijdregimes. Waarom heerst op de ene plek haast en wat doen maatschappelijke ontwikkelingen zoals de Covid pandemie met ons tijdbesef. Het onderzoek leverde een typologie van zes tijdsoorten op en het besef dat via ruimtelijke en mentale interventies de omgeving gezonder kan worden gemaakt (en de hegemonie van kloktijd kan worden doorbroken).
Klik op het plaatje om de scriptie te downloaden. Op pagina 56 en 57 staan de tijdsoorten samengevat, op pagina 104 de interventies die kunstenaars en ontwerpers voorstellen om tot een meer tijddiverse en tijdrechtvaardige wereld te komen. Op pagina 106 en 107 de conclusie en samenvatting. Hier een Nederlandstalige one-pager.
Na het onderzoek was de honger naar meer tijdkennis nog niet gestild. Daniël besloot op eigen houtje aanvullend onderzoek te doen. Er werden zeven aanvullende tijdsoorten gedestilleerd (tijdvakken, vooruitzien, mentale tijd, eindigheid, generatie, ruimtetijd en het hier en nu). De kennis werd aan de praktijk getoetst via workshops en lezingen. En er werd ingezoomd op extra domeinen, zoals generatie rechtvaardigheid, tijd soevereiniteit en tempotopen (ook bekend als Blue Zones). Geïllustreerd met persoonlijke verhalen en anecdotes ontstond het boek Pluk de Tijd. Een boek dat mensen tijd sensitief en tijdrijk maakt door alle benaderingen van tijd te bundelen en van praktische tips te voorzien. Pluk de Tijd verschijnt in het najaar van 2024 bij BOT uitgevers en maakt de wondere wereld van tijd toegankelijk via heldere taal.